Geçici Olarak Yavaşlıyoruz: Yeniden Koşmak İçin Dinlenmeye İhtiyacımız Var

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “2024 yılı itibarıyla, yıllık iki kez artış gösteren notu ile dünyada yalnızca biziz. OVP doğru çalışmasa, sonuç vermese, kredi derecelendirme kuruluşlarını nasıl ikna edecektik?” dedi.

Şimşek, gençlere ilham vermek ve onların geleceğe yönelik önemli adımlarını desteklemek amacıyla düzenlenen Halkbank Gençİz Gençlik Zirvesi’nde yaptığı konuşmada, etkinliğin gençler için taşıdığı önemi vurguladı ve finansal okuryazarlığın önemine dair değerlendirmelerde bulundu.

Finansal okuryazarlığın her alanda kritik bir yere sahip olduğunu belirten Şimşek, bireysel yatırımcıların finansal araçlara olan ilgisinin geçmişe kıyasla daha da arttığını ifade ederek, bu durumun finansal okuryazarlığı daha da önemli hale getirdiğini söyledi.

Risk ve getiri arasındaki ilişkiden bahseden Şimşek, “Türkiye’de bireysel yatırımcıların ilgi gösterdiği enstrümanlara baktığımızda, aynı kişinin birden fazla hesabı olabilir fakat 22,1 milyon kripto hesabı var. Bu, yatırımcıların en çok riskli alana odaklandığını gösteriyor.” şeklinde konuştu. Borsa’daki somut ürünleri örnek veren Şimşek, kripto para dünyasında durumun farklı olduğunu ve yapay zeka tarafından üretilen ürünler olduğunu vurguladı.

Bakan Şimşek, hem dünyada hem de Türkiye’de finansal okuryazarlık oranlarına dikkat çekerek, Türkiye’de bu oranın artırılması için Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) liderliğinde birçok kurumun önemli çalışmalar yürüttüğünü belirtti.

“Küçük birikimlerin etkisi büyük olabilir”

Küçük yatırımların bireylere sağladığı getiriler hakkında değerlendirmelerde bulunan Şimşek, “Arkadaşlara bir sigara paketinin Türkiye’deki ortalama fiyatını sordum, 75,24 TL imiş. Eğer bir paket sigara içiyorsanız, yıllık maliyetiniz 27 bin 375 TL oluyor. Bunu içmeyip, sadece bir yıl içinde 5 yıllığına Halkbank’a koyarsanız yaklaşık 147 bin TL kazanabilirsiniz. Bu sadece bir yıl için. Küçük birikimlerin etkisi oldukça büyük olabilir.” dedi.

Şimşek, şunları ekledi:

“Finansal okuryazarlık çok değerlidir. Hepimizin finansal okuryazar olması büyük fayda sağlar. Dünyada insanlara yönelik finansal okuryazarlık ile ilgili çok basit dört soru sorulmuş. Bu sorulara doğru yanıt verenlerin oranı Türkiye’de %24, dünyada ise %33’tür. Bu da göstermektedir ki, Türkiye’nin finansal okuryazarlık seviyesi maalesef düşük. Bu nedenle SPK ile vatandaşlarımızı finansal okuryazar hale getirmek için bir eğitim seferberliğine başladık.”

SPK web sitesinde bu konuda sunulan eğitimler hakkında bilgi veren Şimşek, gençlerin finansal okuryazarlıklarını geliştirmeleri ve birikim yapmaları için tavsiyelerde bulundu.

Şimşek, Halkbank Gençİz Gençlik Zirvesi’nde Türkiye ekonomisinin mevcut durumu ve Orta Vadeli Program’ın (OVP) etkileri üzerine bilgi verdi.

Türkiye’nin milli geliri, nüfusu ve potansiyeli hakkında bilgi veren Şimşek, kişi başı milli gelirin yıl sonunda 15 bin doları geçebileceğini dile getirdi.

Nüfus ve ekonomik büyüklük gibi kriterler göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye’nin birçok ülkeye göre iyi bir durumda olduğunu belirten Şimşek, şunları söyledi:

“OVP’nin ana hedefi sürdürülebilir yüksek ekonomik büyüme ve bu büyümeyle elde edilen gelirin daha adil bir şekilde dağılımıdır. Bizim asıl amacımız bu. Programın, fiyat istikrarı, enflasyonu düşürme, mali disiplin, sürdürülebilir cari açık, yapısal dönüşümler gibi alt bileşenleri var. Şu ana kadar iyi bir performans sergiledik.

Geçen yıl ortasında cari açığımız 56 milyar dolardı, şimdi ise 10 milyar dolara düştü; dolayısıyla cari açığı önemli ölçüde daraltmış durumdayız. Rezervlerimizi artırdık. Şirketlerimiz, bankalarımız uluslararası piyasalarda daha kuvvetli ve düşük maliyetle finansmana ulaşabilmektedir, bu da ülkemizin risk primini düşürdü.

Gelişmekte olan ülkelerin risk primi 45 puan düşerken, bizim risk primimiz 448 puan azaldı. Bu, programımızın mevcut olduğunu ve etkili bir şekilde işlemesine işaret ediyor. Kredi notumuz yükseldi; 2024’te dünyada bir yıl içinde iki kez notu artan tek ülke biziz. OVP çalışmıyorsa ya da bir karşılığı yoksa, kredi derecelendirme kuruluşlarını nasıl ikna edebilirdik?”

“Kadınların iş gücüne katılımında OECD ortalamasını yakalayarak milli geliri %20 artırma potansiyelimiz var”

Enflasyonun en büyük sorunlardan biri olduğunu anımsatan Şimşek, enflasyonun hala yüksek olsa da düşüşe geçtiğini ve düşmeye devam edeceğini ifade etti.

Küresel sorunlar hakkında da katılımcıları bilgilendiren Şimşek, Türkiye’de savunma ve yenilenebilir enerji gibi alanlarda yaşanan iyileşmeleri vurguladı.

Bakan Şimşek, global alanda yaşanan demografik sorunlara dikkat çekerek, “Bizim çalışma çağındaki nüfusumuz, benzer ülkelere kıyasla iyi bir artış gösteriyor. Ancak asıl büyük potansiyelimiz kadınlarımızda yatıyor. Reform yaparak, teşviklerle ve eğitimle kadınlarımızı iş gücüne kazandırabilirsek muazzam bir potansiyele sahibiz. Zira şu anda Türkiye’deki kadınların sadece %36’sı iş gücüne katılmakta; OECD ülkelerinde bu oran %66’dır. Dolayısıyla bu dengeyi sağlamak, OECD ortalamasını yakalamak milli gelirimizi %20 artırma fırsatı sunuyor.” dedi.

”Ciddi bir reform programımız mevcut”

OVP’nin etkileri ve ekonomide yaşanacak gelişmeler hakkında değerlendirmelerine devam eden Şimşek, sözlerini şöyle tamamladı:

“Bizim ciddi bir reform programımız var. Yani enflasyonu sadece para politikası, mali politikalar ve gelir politikalarıyla düşürmek istemiyoruz. Aynı zamanda üretim, yatırım, istihdam ve ihracatı artırmak adına yapısal dönüşüm süreci yürütmeliyiz. Türkiye, son 20 yılda ortalama %5.5 büyüyerek iyi bir performans sergiledi. Şu anda geçici bir yavaşlama yaşıyoruz; yeniden atılım yapabilmek için bazen dinlenmek gerekir. Türkiye’nin temelleri sağlamdır. Elbette sorunlarımız var, dünyada da çeşitli problemler mevcut; ancak bu sorunları çözmek için stratejimiz ve eylem planımızın olması önemlidir. Birçok sorunun çözümünde önemli mesafeler kat ettik ve bazıları için zaman gerektiğini kabul etmeliyiz.