Yeni Dönemde Yabancı Para Değerleme Yaklaşımları
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılı sonuna kadar borsa dışında işlem gören yabancı paraların değerlemesine dair esasları belirleyen tebliği yayımladı. Vergi Usul Kanunu’na dayanan bu düzenleme, özellikle döviz alacak ve borçlarının yıl sonu mali tablolarındaki değerlemelerinde kullanılacak kurları içeriyor. İşte tebliğin detayları:
Hangi Kurlar Esas Alınacak?
Tebliğe göre, borsada belirli bir rayici olmayan yabancı paraların yanı sıra bu paralardan türeyen senetli ve senetsiz alacak ve borçlar, 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla tebliğ ekinde belirtilen kurlar üzerinden değerlendirilecektir.
Eğer değerleme günü itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kurlar ilan edilmezse, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan kurlar esas alınacaktır.
Bu durumda:
- Nakit yabancı paralar (efektif): Efektif alış kuru geçerli olacak. Ancak efektif alış kuru mevcut değilse döviz alış kuru uygulanacaktır.
- Döviz cinsinden yabancı paralar: Doğrudan döviz alış kuru kullanılacaktır.
Peki Bankalar Ne Yapacak?
Tebliğ, bankalar için özel bir düzenleme sunmaktadır. Bankalar, 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla bu tebliğde belirtilen kurları değil, TCMB’nin belirlediği esaslara uygun olarak tespit ettikleri ve uyguladıkları alış kurlarını kullanabileceklerdir.
Tebliğ, Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girdi. Bu düzenleme, 2024 yıl sonu değerlemelerinde geçerli olacak ve hükümleri Hazine ve Maliye Bakanı tarafından uygulanacaktır.
Düzenleme, yıl sonunda yapılacak değerleme işlemleri için mükelleflere ve finans kuruluşlarına rehberlik etmektedir.
Yabancı para birimlerinde doğru değerlemenin yapılması, vergi uygulamalarındaki hata payını azaltmayı ve hesaplama sürecinin kolaylaştırılmasını hedeflemektedir.
|
28 Ocak 2025 SALI |
Resmî Gazete |
Sayı : 32796 |
|
TEBLİĞ |
||
|
Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 580)
Amaç ve kapsam MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, borsada rayici olmayan yabancı paraların, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu çerçevesinde 2024 yılı için yapılacak değerlemelerine esas oluşturacak kurların tespitidir. Dayanak MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 213 sayılı Kanunun 280 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına dayanmaktadır. Esas alınacak kurlar MADDE 3- (1) Borsada rayici olmayan yabancı paraların ve bu paralarla ilgili senetli ve senetsiz alacak ve borçların değerlemesinde 2024 yılı sonu itibarıyla bu Tebliğ ekinde yer alan listede belirtilen kurlar uygulanacaktır. Değerleme günü itibarıyla kurların ilan edilmemesi MADDE 4- (1) 20/4/1976 tarihli ve 15565 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 130 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ve 27/12/1998 tarihli ve 23566 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 217 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği çerçevesinde, değerleme günü itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığınca kurlar ilan edilmediği durumlarda T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan kurlar esas alınacaktır. (2) Bu şekilde yapılacak değerlemelerde efektif cinsinden yabancı paralar için efektif alış kuru (efektif alış kurunun bulunmaması halinde döviz alış kuru), döviz cinsinden yabancı paralar için döviz alış kuru uygulanacaktır. (3) Vergi uygulamaları açısından bankalar, 31/12/2024 tarihi itibarıyla yapılacak değerleme sırasında bu Tebliğ ile belirlenen kurlar yerine, T.C. Merkez Bankası’nın belirlediği esaslara uygun olarak belirledikleri ve fiilen kullandıkları alış kurlarını dikkate alacaklardır. Yürürlük MADDE 5- (1) Bu Tebliğ, yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 6- (1) Bu Tebliğin hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür. |
||
