Layer 1 Coinleri Rehberi

Blok zincir teknolojileri söz konusu olduğunda güvenlik ve ölçeklenebilirlik unsurları son derece kritik bir öneme sahiptir. Bu alanda geliştirilen projelerin verileri güvenli ve hızlı bir şekilde işleyebilmesi, geniş bir kullanıcı kitlesine hizmet verebilmeleri anlamına gelir. Bu nedenle, yalnızca güvenlik ve ölçeklenebilirlik üzerine inşa edilen projeler kripto para dünyasında büyük bir ilgi görmektedir. Bu ölçeklenebilirlik çözümleri arasında yer alan Layer-1, birçok projenin temelini oluşturan bir teknolojidir. Blockchain projelerinin geniş bir kitleye ulaşabilmesi için geliştirilmiş bu sistemi pek çok projenin temelinde görmek mümkündür. Eğer bu projeler hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsan, doğru yerdesin. Son zamanların popüler Layer-1 coinlerini yazımızda bulabilirsin.

Layer 1 Nedir?

Layer 1 yani Katman 1, blockchain teknolojisinin temel yapı taşıdır. Blockchain dünyasında ortaya çıkan ilk kripto para birimleri, bu sistemin ölçeklenebilirliği ve güvenlik özellikleri sayesinde geniş kitlelere ulaşmayı başarabilmiştir. Layer-1 protokolü, dijital varlık transferi, akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar gibi birçok işlevi desteklemektedir. Genel olarak Layer-1 protokolleri, bir blockchain zeminindeki işlem bloklarını artırarak daha fazla veriyi işleyebilmektedir. Böylece işlem hızı artarken maliyetler de azalır. Ayrıca, bir işlemin doğrulanması ve kaydedilmesi süreçleri de Layer-1 protokolü kapsamına girer. Bu amaçla, Layer-1 protokolü ile birlikte Proof of Work (PoW), Proof of Stake (PoS), Delegated Proof of Stake (DPoS) gibi çeşitli konsensüs mekanizmaları kullanılır. Örneğin, Bitcoin projesi Proof Of Work (PoW) mekanizmasını kullanırken, Solana projesi Proof Of Stake modelinden faydalanarak ölçeklenebilirlik sorununa çözüm sunmaktadır. Bazı projeler ise Layer-1 protokolünü geliştirerek farklı modeller ortaya koymaktadır.

Layer-1 Coinleri

Layer 1 coin’leri, blockchain ekosisteminin temel taşlarını oluşturur. Özellikleri ve kullanım alanlarına göre değişiklik gösteren coinler, modelleme biçimleriyle de birbirinden ayrılır. Layer-1 protokolünde yer alan popüler kripto paraları şu şekilde sıralayabiliriz:

Bitcoin (BTC)

Layer-1 protokolünün ve blockchain teknolojisinin başlangıç noktası olarak bilinen Bitcoin, merkeziyetsiz bir coin olup dış müdahalelere karşı güvence sunmaktadır. “Dijital Altın” olarak adlandırılan bu kripto para birimi, 2008 yılında Satoshi Nakamoto tarafından yaratılmıştır. Bitcoin’in algoritması, Layer-1 protokollerini ve Proof Of Work (PoW) modelini kullanarak finans dünyasında şeffaflık sağlamaktadır. Ayrıca, varlık transferi süreçlerini aracısız ve güvenli bir şekilde gerçekleştirebilmektedir. Kripto para borsasının zirvesinde yer alan bu coin, her geçen gün geliştirilerek gücünü artırmaktadır.

Ethereum (ETH)

Bitcoinin ardından en büyük kripto para birimi olan Ethereum, birçok uygulamanın geliştirilmesine olanak tanıyan önemli bir projedir. 2015 yılında Vitalik Buterin tarafından geliştirilen bu ağ, akıllı sözleşmeleri ve merkeziyetsiz uygulamaları desteklemektedir. Böylece blockchain ekosisteminin geliştiriciler için daha erişilebilir olmasını sağlamaktadır. Ethereum ilk olarak Proof Of Work (PoW) konsensüs modelinde çalışıyordu. Ancak Ethereum 2.0 güncellemesi ile Proof Of Stake (PoS) modeline geçiş yapmaktadır.

Solana (SOL)

Solana, yani SOL coin, Ethereum gibi merkeziyetsiz uygulamalara alan açan projelerden bir diğeridir. Proof-of-History konsensüs modelini kullanan bu proje, yüksek işlem hızları ve düşük işlem maliyetleri sunar. Ayrıca DeFi uygulamaları, NFT pazarları ve oyun endüstrisi gibi çeşitli ekosistemlerin büyümesini desteklemektedir. Daha hızlı ve ölçeklenebilir bir geliştirme alanı sunan proje, Solana Vakfı tarafından 2020 yılında başlatılarak iddialı Layer-1 projeleri arasında yer almaktadır.

Polkadot (DOT)

Blockchain teknolojisinde hız ve ölçeklenebilirlik çözümlerinin yanı sıra veri transferi de önemli bir meseledir. Polkadot projesi bu alanda çözüm sunmak amacıyla kurulmuştur. DOT coiniyle de gözlemlenebileceği gibi, bu proje farklı blockchainler arasında etkili bir şekilde veri ve varlık transferi sağlayan bir Layer 1 çözümüdür. Dış müdahalelere karşı güvenli, hızlı ve merkeziyetsiz transfer imkanı sunan bu proje, farklı ağlar arasında transferi pratik hale getirmiştir.

Cardano (ADA)

Listemizin son konuğu Cardano, merkeziyetsiz finansal uygulamalar için sunulan bir Layer-1 projesidir. Akıllı sözleşmeleri ve merkezi olmayan uygulamaları desteklemek için kurulmuş bu platform, geliştiricilere destek olmak amacıyla Ouroboros konsensüs mekanizmasını kullanır. Bu kanıt protokolü, enerji maliyetlerini minimum seviyede tutarak işlem süreçlerinin güvenliğini sağlar. Ayrıca çeşitli algoritmalarla ağların bütünlüğünü ve performansını destekler. Böylece yeni finansal uygulama pazarını destekleyerek merkeziyetsiz ağların gelişimini kolaylaştırır.