Hızlandıran Nedir? Hızlandıran Hakkında Kapsamlı Bilgi
(Hızlandırıcı) Tam kapasite ile işleyen bir ekonomide yatırım harcamalarını artıran unsur, bir dönemden diğerine tüketim harcamalarında yaşanan değişikliklerdir. Tüketim mallarına olan talebin artması, bu artışı karşılamak amacıyla yeni kapasite oluşturulmasını gerektirir ve yatırım mallarına olan talebi yükseltir. Ayrıca, sermaye stokunda aşınan ve yıpranan kısmın ikamesi için de yatırım mallarına ihtiyaç duyulur. Bu iki talebin birleşimi olan yatırım harcamaları, özellikle tüketim harcamalarındaki değişikliklere bağlı olarak zaman içinde belirli dalgalanmalar gösterir. Yatırım harcamalarının tüketim ve gelirdeki değişimlerle olan ilişkisini açıklayan bu süreç “hızlandırma etkisi” olarak adlandırılır. Hızlandırma etkisi, çarpan analizini de kapsar; çünkü çarpan, gelirler ile yatırımlar arasındaki bağı incelemektedir. Tüketim harcamalarındaki ve gelirdeki artışlar, yatırım harcamalarını tetikleyerek çarpan sürecinde birbirini takip eden hızlandırıcı etkiler yaratmaktadır. Tüketim harcamalarında bir dönemden diğerine geçen değişikliklerin, yatırım malları talebini nasıl hızlandıracağını belirleyen katsayıdır.
Tüketim harcamaları, bu harcamaların yatırımlara yansıyan etkilerini hızlandırıcı bir özellik taşır. Tüketimdeki bir artış, toplam yatırım harcamalarını hızla artırmaktadır. Tüketim artış hızındaki düşüş, yatırım harcamalarının hem mutlak rakam hem de yüzde olarak hızla azalmasına neden olmaktadır.
Hızlandırıcı mekanizması, ancak tüketim malları sanayisinin sermaye yoğun olarak çalıştığı bir ekonomide etkisini gösterebilir. Yatırım malları üreten sektörlerde sermaye, döviz ve iş gücü temininde sorunlar varsa, hızlandırma mekanizması kendini gösteremez. Hızlandırıcının ekonominin genel işleyişi üzerindeki etkisi olumlu ya da olumsuz olabilir. Çarpan-hızlandırıcı mekanizması, ekonomide meydana gelen konjonktürel dalgalanmaların analizi ve ekonomiyi canlandırabilecek önlemlerin geliştirilmesi açısından faydalı bir teorik analiz aracıdır. Bu nedenle modelde yatırımları etkileyen beklentiler ve makina imalatının bir yıldan uzun süreli olabileceği hesaba katılmamıştır. Ayrıca, ekonominin her zaman tam kapasitede olacağı ve sermaye-hasilat katsayısının sabit kalacağı varsayımı yapılmıştır.