Faiz Oranı Nedir? Faiz Oranı Hakkında Detaylı Bilgiler
(Faiz oranı) Sermayenin getirisi olarak ifade edilen faiz, yüzde ile gösterilir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde faiz, ondalık sistemle hesaplanmaktaydı. Örneğin “10’a 12” ifadesi, faiz oranının yüzde 20 olduğu anlamına gelmektedir. Mevduat faiz oranlarının genellikle aynı dönemdeki enflasyon oranlarından daha yüksek olması beklenir. Zira insanlar, paralarının azalmasına ve satın alma gücünün düşmesine razı gelmezler. Bu nedenle, faiz oranları paranın değeri ile enflasyon oranlarındaki değişikliklere oldukça duyarlıdır. Enflasyon oranı arttıkça, önce mevduat faizleri, ardından da kredi faizleri yukarı yönlü hareket eder. Eğer bankalardaki vadeli mevduat artış hızı enflasyonun gerisinde kalırsa, faiz oranlarının artırılması gündeme gelir. Bu yol ile daha fazla kaynak toplama hedeflenmektedir. Bütçe ve kamu açıklarının devletin kaynak ihtiyacını artırması durumunda, faiz oranları yükselme eğilimine girer. Devletin borçlanması, özel sektörün borçlanabileceği kaynakları azalttığından, faiz oranı yükselir.
Faiz oranları, iç talebin yüksek olduğu ve enflasyonist baskıların ortaya çıktığı dönemlerde artırılır. Bu tedbir ile paranın tüketimden tasarrufa yönlendirilmesi ve tüketimin kısıtlanması amaçlanır. Cari işlemler açığının artması döviz kurlarını yükselttiğinde, tasarrufların liraya aktarılması için faiz oranları da artırılabilir. Mevduatta ve dolayısıyla kredilerde reel faiz oranının yüksek olması, yatırım kararlarını olumsuz etkiler. Tüketici kredisi faizlerinin yüksek olması, ailelerin harcamalarını olumsuz yönde etkileyebilir.
Faiz oranlarının düşürülmesi, ekonominin durgunluk yaşadığı dönemde gündeme gelir. Mevduat faizi ile birlikte kredi faiz oranı da azalacağı için, kredi kullanımı artar ve ekonomide canlanma başlar. Mevduat ve iç borçlanma senetlerindeki faiz oranlarının düşmesi, hisse senetlerine ve dövize yönelen talebi artırabilir.