Dövize Çevrilebilir Mevduat (DÇM) Nedir? DÇM Hakkında Kapsamlı Bilgi

(Convertible Turkish Lira Deposits) Döviz çevrilebilir mevduat hesapları, 1967 yılında ilk kez oluşturulmuştur. İşçi dövizlerinin azalması ve 1975 yılından itibaren döviz krizi nedeniyle bu hesapların kullanımı artış göstermiştir. Bu hesaplara “Dresdner Bank hesapları” adı da verilmiştir. Yurt dışında çalışan işçiler, bağımsız iş sahipleri, serbest meslek profesyonelleri ve yurtdışında yaşayan gerçek ve tüzel kişiler bu hesapları açabilmekteydi. Hesaplar, konvertibl döviz cinsinden açılmakta ve faiz getirisi sağlanmaktaydı. Hesap sahipleri, yatırdıkları döviz tutarını yine döviz olarak çekme imkanına sahipti. Belirli dönemlerde bu hesaplara kur garantisi sağlanmıştır. Ancak, 1978 yılından itibaren DÇM hesaplarının geri ödenmesinde sorunlar yaşanmaya başlamıştır. Bunun sonucunda alacaklı ülkeler ve bankalarla yapılan görüşmelerde, 29 Ağustos 1979’da bir borç erteleme anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma doğrultusunda 2.1 milyar dolarlık borcun, üç yıl ödemesiz olmak üzere toplam yedi yıl süreyle yapılandırılması sağlanmıştır. DÇM hesapları, 1977-1980 Krizi’ni derinleştiren unsurlardan biri olmuştur. Borç erteleme anlaşmasından sonra Türkiye, 1985 yılına kadar uluslararası para piyasalarından borçlanma imkânı bulamamıştır.