Eko Sözlük

Dalgalı Kur Rejimi Nedir? Detaylı Bilgi ve Açıklamalar

(Dalgalı döviz kuru rejimi) Piyasalardaki arz ve talep koşullarına dayanan bir sistemi tanımlar. Bu sistemin uygulanması sırasında, merkez bankaları döviz kurlarındaki aşırı dalgalanmaları veya piyasa temellerinden uzaklaşan hareketleri engellemek amacıyla bazen sınırlı miktarlarda döviz alım ve satımı ile müdahale etmektedir. Merkez bankaları dalgalı kur sistemini uyguladığında belirli bir kur hedefi belirlemez. Türkiye, dalgalı kur rejimine 22 Şubat 2001 tarihinde geçiş yapmıştır. Dalgalı kur rejiminde, serbest piyasa kurlarının düzeyi ile Merkez Bankası’nın açıkladığı kura yakın bir görünüm sergilenir. Sabit kur sisteminde ise döviz talebinin artması ya da döviz arzının azalması durumunda, serbest piyasa kurları resmi kurun çok üzerinde seviyelere çıkabilir. Dalgalı kur sistemi, döviz krizi riskini azaltmaktadır. Ancak kurların sık sık değişmesi, iş insanlarının gelecekle ilgili planlar ve hesaplar yapmasını güçleştirir. Dalgalı kur sisteminin uygulama biçimlerine farklı türler de görülmüştür. Bunların ilki, kamu müdahalesinin olmadığı türdür ve “serbest dalgalanma” olarak adlandırılır. İkincisi ise “kontrollü dalgalanma”dır. Bu ikinci türde “kontrol” amacı doğrultusunda uygulama iki
farklı isimle anılmaktadır. Eğer gözetim kısa süreli ise “temiz dalgalanma” (clean float), ülkenin uluslararası ticaretteki durumunu iyileştirmek amacıyla orta vadede yapılması planlanıyorsa “kirli dalgalanma” (dirty float) olarak tanımlanır. Dalgalı döviz kuru sistemine “serbest döviz kuru sistemi”, “yüzen kur sistemi” ve “esnek döviz kuru sistemi” gibi farklı isimler de verilmektedir.