Bütçe Analizi Nedir? Bütçe Analizine Dair Kapsamlı Bilgiler

(Bütçe analizi) Bütçenin analizi için şu göstergeler ve oranlar incelenir:

• Borç yükünü değerlendirmek amacıyla, bütçedeki iç ve dış borç faizlerinin toplamının harcamalara oranı hesaplanır. Bu oranın artışı ekonomik istikrarı zorlar.
• Eğer bütçenin GSYH’ya oranı yükselişe geçiyor ve bütçe gelirleri de aynı oranda artmıyorsa, enflasyonist baskılar ortaya çıkabilir.
• Kamu yatırımlarının bütçe büyüklüğüne ve GSYH’ya oranının zamanla düşmesi genellikle endişe yaratır. Bu reel azalma, özel sektör yatırımlarının artışıyla telafi edilemiyorsa, kamu hizmetlerinin kalitesi düşer ve fiziksel altyapı hızla aşınır.
• Vergi gelirleri içinde mal ve hizmetlerden alınan dolaylı vergilerin artışı, gelir dağılımını olumsuz etkiler. Gelir ve servet üzerinden alınan vergilerin oranının artması, vergi adaletini artırır.
• Eğitim ve sağlık hizmetlerine ayrılan bütçe payının toplam harcamalara oranının azalması da gelir dağılımını bozar.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ve bağlı birimlerin internet sitelerinde, belirli bir yılın bütçesi, bütçe gerekçeleri, kamu gelirleri ve giderlerine ilişkin detaylı dökümler bulmak mümkündür.