Eko Sözlük

Bretton Woods Antlaşması Nedir? Detaylı Bilgiler ile Anlatım


(Bretton Woods Anlaşması) İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte uluslararası para sisteminin geleceğini görüşmek üzere ABD’nin New Hampshire eyaletindeki Bretton Woods kasabasında düzenlenen uluslararası konferans sonucunda imzalanan bir antlaşmadır. 1944 yılında gerçekleştirilen konferansa 44 ülkenin temsilcileri katılmıştır. Konferansın toplandığı dönemde dünya ekonomisinin durumu şu şekildedir: “1930’lu yılların kısıtlayıcı müdahale politikaları, dünya ticaretini büyük ölçüde azaltmıştı. Sabit kurlar, bloke hesaplar, ikili ticaret anlaşmaları ve döviz kontrolleri gibi müdahaleler mevcuttu. Savaşı takiben, kısıtlı döviz kontrolüne izin verilmesi ve çok taraflı ticaretin geliştirilmesi görüşleri ön plana çıkmıştı. Bunun için de istikrarlı döviz kurları ve ulusal paralar arasında serbest dönüştürülebilirlik gerekmekteydi. Konferans sonrası ortaya çıkacak modelin, altın standardıyla ilişkili avantajları taşıyacağı ve esneklik göstermeyeceği düşünülmüştü.” Toplantı öncesinde, İngiltere maliyesinden Lord Keynes ve Amerikan maliyesinden Harry Dexter White liderliğindeki iki heyet, öneriler hazırlamıştır. Keynes Planı, savaşta altın stoklarını ve dış alacaklarını kaybetmiş olan İngiltere’nin çıkarlarına uygundu. Planda, uluslararası ödemelerin “bancor” adı verilen bir kaydi para ile yapılması önerisi de bulunuyordu. Büyük altın stokuna sahip olan ABD ise altın kambiyo standardına bağlı kalınmasını talep etmekteydi. İki heyet, daha çok Amerikan önerisinin ağır bastığı ortak bir metinle konferansa katıldı. Toplantıya katılanların çoğunluğu ABD teklifini desteklemişti. Bretton Woods Konferansı sonrasında dünya çapında iki büyük mali kuruluş olan IMF ve Dünya Bankası kurulmuştur.