Türkiye’deki Bankacılık Mevzuatı Basel Standartlarıyla Uyumlu
Türkiye’nin bankacılık mevzuatı, Basel Bankacılık Denetim Komitesi’nin Düzenleme Tutarlılığı Değerlendirme Programı (Regulatory Consistency Assessment Programme – RCAP) kapsamında tam uyumlu olarak değerlendirildi.
BDDK’nın açıklamasında, Basel Bankacılık Denetim Komitesi’nin 1974 yılında G10 ülkelerinin katılımıyla, üye ülkelerin bankacılık alanında bilgi ve deneyimlerini paylaşabilmeleri için bir platform olarak kurulduğu ifade edildi.
Komitenin, çeşitli ülkelerdeki bankacılık düzenlemelerini standartlaştırmayı hedefleyen uluslararası düzenlemeleri (Basel I-II-III standartları) yayımladığı belirtildi. Ayrıca, 2014 yılında Basel Komitesi tarafından Basel III Uzlaşısının bir parçası olarak kredi yoğunlaşma riskinin ölçülmesi amacıyla büyük kredilerin sınırlanmasına (Large Exposure – LEX) ve likidite riskinin ölçülmesi için net istikrarlı fonlama oranına (Net Stable Funding Ratio – NSFR) ilişkin standartların yayımlandığı kaydedildi.
Açıklamada, Türkiye’nin bankacılık sektörü için oluşturulan düzenleyici çerçevenin uluslararası standartlara ve düzenlemelere uyumlu olmasının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 88. maddesi çerçevesinde BDDK’nın temel amaçlarından biri olduğu belirtildi.
Bu kapsamda, Türkiye’nin 25 Mayıs 2009 itibarıyla komiteye üye olduğu vurgulanırken, “Ayrıca komite tarafından belirlenen standartlara uyum sağlanacağı G-20 düzeyinde taahhüt edilmiştir, ülkemizin Finansal İstikrar Kurulu (Financial Stability Board – FSB) üyeliği de Basel standartlarına uyumu zorunlu kılmaktadır.” ifadeleri yer aldı.
Açıklamada, bu çerçevede en son Basel III Uzlaşısı kapsamında yayımlanan büyük kredi sınırlamaları (LEX) ve net istikrarlı fonlama oranına (NSFR) yönelik düzenlemelerin 2023 ve 2024 yıllarında yürürlüğe girdiği ifade edildi.
“Program, her bir ülkenin mevzuatının Basel standartlarına ne derecede uygun olduğunu değerlendirmektedir”
Komite üyeliğinin sağladığı önemli avantajların yanı sıra üye ülkelere bazı sorumluluklar da yüklediği vurgulanan açıklamada, “Bu kapsamda, 2012 yılında oluşturulan RCAP, Basel Standartları’nın üye ülkeler tarafından zamanında ulusal mevzuatlara aktarılmasını ve uygulanan standartların tutarlılığını sağlamayı hedefleyen bir programdır. Her ülkenin ayrı ayrı değerlendirildiği bu program, standartların uygulanmasıyla uluslararası yeknesaklık sağlanmasını ve küresel finansal istikrarın korunmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.” denildi.
Açıklamada, bu programın her ülkenin mevzuatının Basel standartlarına ne ölçüde uyduğunu değerlendirdiği belirtilerek, şöyle devam edildi:
“Ülkemiz, 2015-2016 yıllarında sermaye yeterliliği düzenlemeleri (SYR) ve likidite düzenlemeleri (Likidite Karşılama Oranı – LCR) ile gerçekleştirilen RCAP denetiminde Basel standartlarına tam uyumlu bulunmuş ve tüm standartlara uyum sağlayan az sayıda G-20 ülkesinden biri olmayı başarmıştır. Bu sefer, LEX ve NSFR ile ilgili bankacılık düzenlemelerimiz, 2024 yılı eylül ayında başlayan yeni bir RCAP sürecinden geçmiş ve değerlendirme raporu 2 Nisan 2025 tarihinde Komite tarafından onaylanarak, Komite internet sitesi aracılığıyla dünya kamuoyuyla paylaşılmıştır.”
Açıklamada, şu hususlara dikkat çekildi:
“RCAP süreci sonunda ülkemiz bankacılık mevzuatı uluslararası Basel standartlarına tam uyumlu (Tablo 1 ve Tablo 2) bulunmuştur. Bu sonuçlar, bankacılık sektörümüze ilişkin ulusal ve uluslararası piyasa katılımcıları arasında sağlanan güvenin ne derece haklı olduğunu bir kez daha teyit etmiştir. Bankacılık Kanunu çerçevesinde Kurumumuza verilen görev ve sorumluluklar doğrultusunda, uluslararası standartlara tam uyumlu, güçlü bir düzenleme ve denetim çerçevesini sürdürmeye yönelik çalışmalarımız, gelecekte de aynı titizlikle devam edecektir.
