DTÖ, Küresel Mal Ticaretinde Düşüş Uyarısında Bulundu

Küresel ticaret görünümünün keskin bir şekilde kötüleşmesi, ticaret politikalarındaki gerilim ve tarifeler sonucunda bu yıl küresel mal ticaret hacminin %0,2 oranında düşeceği tahmin edilmektedir.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Küresel Ticaret Görünümü ve İstatistikleri raporunu yayımladı.

DTÖ, yıllık raporlarında bu yılın başında dünya ticaretinde büyüme beklentilerini 2026’ya kadar sürdürmeyi öngörmüştü. Ancak, ocak ayından bu yana açıklanan geniş kapsamlı gümrük tarifeleri nedeniyle DTÖ ekonomistleri ticaretin güncel durumu üzerine tekrar değerlendirme yapmak zorunda kaldı.

Bu kapsamda, 14 Nisan itibarıyla güncellenen koşullar altında DTÖ, küresel mal ticaret hacminin bu yıl %0,2 azalacağını öngörmektedir. Bu tahmin, daha önce %2,9’luk bir büyüme tahmini yapılmış olan “düşük tarifeler” kategorisi için oldukça alt seviyededir.

Rapora göre, ABD’nin karşılıklı tarifeleri 90 gün süreyle askıya almasının ticaretteki daralmayı hafiflettiği belirtiliyor, ancak ticarete yönelik riskler devam etmektedir.

Ticaretteki azalışın, özellikle Kuzey Amerika’da ihracatın %12,6 oranında düşeceği tahminine dayanarak daha belirgin hale gelmesi bekleniyor.

“Ticaretteki daralma daha da derinleşebilir”

ABD tarafından açıklanan ve 90 günlüğüne askıya alınan karşılıklı tarifelerin tekrar devreye sokulması ve ticaret politikalarındaki belirsizliklerin artması nedeniyle küresel mal ticaret görünümünde risklerin sürdüğü vurgulanıyor.

Rapora göre, bu karşılıklı tarifelerin etkisiyle küresel mal ticaret hacminin bu yıl %0,6 azalabileceği, eğer ticaret politikalarındaki belirsizlikler yayılırsa bu oranın %0,8’e kadar çıkabileceği öngörülmekte. Karşılıklı tarifelerin yeniden uygulanması ve belirsizliklerin yayılması durumunda, küresel mal ticaretinde %1,5’lik bir daralma gerçekleşebilir. Küresel ticaret hacminin 2026’da ise %2,5 artacağı tahmin edilmektedir.

“Ticaret görünümünde bölgesel farklılıklar belirginleşiyor”

Dünya mal ticaret hacminin 2024 yılında %2,9 ve küresel ekonominin %2,8 büyümesi beklenirken, bu yıl için öngörüler ters bir eğilim göstermektedir. Son tarifelerin etkisi, bölgeler arasında keskin farklılıklara yol açabilir.

Mevcut politika durumu göz önünde bulundurulduğunda, Kuzey Amerika’da bu yıl için ihracatta %12,6 ve ithalatta %9,6’lık bir düşüş bekleniyor. Bu durum, bölgenin performansının dünya mal ticareti büyümesinden %1,7 puan eksik olacağı anlamına geliyor ve genel büyüme oranını negatif etkileyecektir.

Asya ve Avrupa’nın ihracat ve ithalatında ise sırasıyla %1 ve %1,9’luk bir büyüme öngörülüyor.

ABD-Çin arasındaki ticaret aksaklıklarının, küresel ticarette önemli değişimlere neden olması ve Çin’in üçüncü pazarlardaki rekabetinin arttığı kaygılarını beraberinde getireceği düşünülüyor.

Ticaretin yön değiştirmesi sonucu, Çin’in ticari mal ihracatının Kuzey Amerika dışındaki bölgelerde %4-9 arasında artması, aynı zamanda ABD’nin Çin’den yaptığı ithalatın tekstil, hazır giyim ve elektrikli ekipman gibi sektörlerde önemli ölçüde azalması ve bu durumun diğer tedarikçiler için yeni ihracat fırsatları yaratması bekleniyor.

Rapora göre, ABD tarifelerinin yeniden yürürlüğe girmesi, ticaretlerini sınırlı ürün gruplarında yoğunlaştıran ve aksaklıklarla başa çıkma konusunda sınırlı kaynağa sahip en az gelişmiş ülkeler için ciddi sonuçlar doğurma riski taşımaktadır.

Hizmet ticaretinde büyüme bekleniyor

Raporda, geçen yıl küresel ticaretin %26,4’ünü oluşturan hizmet ticaretinin bu yıl %4 artacağı, ancak daha önceki beklentilerin %1 altında büyüyeceği tahmin edilmektedir.

Hizmet ticareti, yüksek tarifelerle karşılaşmamasına rağmen, mal ticaretindeki muhtemel azalışın hizmet sektörünü de etkileyebileceği öngörülmektedir.

Rapor ile ilgili basın toplantısında konuşan DTÖ Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala, ABD-Çin gerilimi ve diğer ticaret politikası belirsizlikleri karşısında derin endişe duyduğunu ifade etti.

Son dönemde artan tarife gerilimlerinin küresel ticaret üzerindeki baskıyı geçici olarak azalttığını, ancak devam eden belirsizliklerin, en kırılgan ekonomiler başta olmak üzere, tüm dünya için ciddi sonuçlar doğurabileceğini ve küresel büyümeyi frenleme riski yarattığını vurguladı.

Okonjo-Iweala, ABD-Çin arasındaki tarife karşıtlıklarının ticarette büyük bir düşüş riskine yol açabileceğini belirterek, “İki ülke arasındaki ticaret hacminin %81 oranında azalacağını tahmin ediyoruz. Eğer akıllı telefonlar gibi ürünler için son muafiyetler olmasaydı bu düşüş %91’e ulaşacaktı. İkili ticaretteki bu düşüş, bu ekonomilerin birbirinden ayrılması anlamına geliyor.” dedi.

Kanada, ABD’nin çelik ve alüminyum tarifelerini DTÖ’ye taşıdı
Kanada, ABD yönetiminin çelik ve alüminyum ürünlerine uyguladığı gümrük vergileri nedeniyle Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) şikayette bulundu.