Mahfi Eğilmez, Altın Talebini Analiz Etti

Haftanın ilk işlem gününde altın fiyatları, yüzde 1’in üzerinde bir düşüşle 3.200 dolar seviyesinin altına geriledi. Eski Hazine Müsteşarı Mahfi Eğilmez, Türkiye’deki altın talebine dair değerlendirmelerde bulundu.

Haftanın ilk işlem gününde, sabah saatlerinde 3.246 dolara ulaşarak rekor kıran ons altın, saat 16:20’de %1,18’lik bir azalışla ons başına 3.199 dolara düştü.

Ons altındaki gerilemenin ardından, ons altın ve dolar/TL ile hesaplanan gram altın da %1,20 düşüşle 3.911 liradan işlem gördü.

Mahfi Eğilmez’den altın üzerine yorum

Hafta sonunda kişisel blogunda altına olan talebi değerlendiren Dr. Mahfi Eğilmez, Türkiye’de altın talebinde bir düşüş beklemek için şartların henüz tam olarak oluşmadığını ifade etti.

İktisatçı Eğilmez, ‘Altına Hücum’ başlıklı yazısında, dünyada belirsizliklerin arttığı dönemlerde altına olan ilginin de yükseldiğini belirtti.

Türkiye’de belirsizlik eğilimlerinin sürdüğünü vurgulayan Eğilmez, “Türkiye’de altın talebinin önceki hızında devam etmediği izlenimi yanıltıcıdır” şeklinde değerlendirdi.

Öte yandan Eğilmez, “Ödemeler dengesindeki net hata ve noksan kalemi verileri, Türkiye’ye kaçak yollarla altın girdiğine ve bu paranın yine kaçak yollarla yurtdışına çıkarıldığına işaret ediyor” dedi.

Eğilmez’in analizi

“Dünyada altın için ons fiyatı 2025 yılına başlarken 2.606 Dolar’dı. Bugün 3.237 Dolar. Yani üç buçuk ayda %24 değer kazanmış durumda.

Türkiye’de gram altın fiyatı 2.960 TL iken, güncel olarak 3.960 TL. Dolayısıyla Türkiye’de gram altın, üç buçuk ayda %34 değer kazandı.

Buna göre Türk altın yatırımcısı, örneğin Amerikalı yatırımcılara göre %10 daha fazla getiri sağladı. Bunun nedeni, yılbaşından bu yana USD/TL kurunun TL aleyhine %7,5 düşmesi. Amerikalı altın yatırımcısı sadece altın değer kazandığında kazanıyor; Türk yatırımcısı ise altın değer kazanırken aynı zamanda TL’nin değer kaybından da faydalanıyor.

Altının değer kazandığı dönemler, belirsizliklerin arttığı zamanlarla paralellik gösterir. Dünyada belirsizlik ne kadar artarsa, altına olan talep o kadar yükselir ve bu da altın fiyatlarını artırır. Aşağıdaki grafiklerde, ilki 1990’dan 2025’in ilk çeyreğine kadar Dünya Belirsizlik Endeksi’ni (WUI), ikincisi ise aynı dönemdeki Altın fiyatının (USD/Ons) gelişimini göstermektedir.

Kaynak: Mahfi Eğilmez

“Belirsizlik arttıkça altın fiyatları yükseliyor”

Grafiklerden görüleceği üzere, belirsizlik endeksinin dalgalanmadığı ve nispeten sabit seyrettiği dönemlerde (1990-2000) altın fiyatları da sabit kalma eğiliminde olmuştur. Ancak sonrasında belirsizlik endeksinde dalgalanmalar görüldüğünde altın fiyatları tırmanmaya başlamıştır.

2025 yılı, belirsizliklerin azalacağı bir dönem olacağı yönünde tahminler yapılırken, başlangıçta tam tersine gelişmeler yaşanmaktadır. Belirsizlik endeksi son olarak grafiği ilk çeyreği kapsamaktadır. İkinci çeyrek, Trump yönetiminin gümrük vergileri ile ilgili karmaşasıyla başladı; bu nedenle ikinci çeyreğin belirsizlik endeksi muhtemelen daha da yüksektir. Bu durum, altına olan talebi ve dolayısıyla altın fiyatlarını yükselmektedir.

Türkiye, dünya genelindeki risk artışlarıyla birlikte kendi risklerini de sürekli artıran bir ekonomi. Bu nedenle Türkiye’de belirsizlikler ve riskler artmakta, bu da altın talebini yukarı yönlü etkilemektedir. Aşağıdaki grafik, Türkiye’nin belirsizlik endeksinin 1990’dan 2024 yılı sonuna kadar olan gelişimini göstermektedir.

Kaynak: Mahfi Eğilmez

“Veriler, Türkiye’ye kaçak yollarla altın girişi olduğunu gösteriyor”

Grafik, 2025 yılının ilk çeyrek verilerini ve özellikle Nisan ayındaki siyasal gelişmelerin yarattığı belirsizlikleri içermiyor. Ancak belirsizlik eğilimi yükselme göstermekte. Ayrıca, asıl belirsizlik artışının 2025 Nisan ayında ortaya çıkacağı göz önünde bulundurulduğunda, belirsizlik endeksi 2025’in ikinci çeyreğinde önemli bir artış yaşayacağı söylenebilir.

Bu artışa rağmen, Türkiye’de altın talebinin eski hızında devam etmediği izlenimi yanıltıcıdır. Zira Türkiye, 2023 yılı Ağustos ayından itibaren kota uygulayarak altın ithalatını sınırlamıştır. Ödemeler dengesindeki net hata ve noksan kalemleri, Türkiye’ye kaçak yollarla altın girişi olduğunu ve bunun parasının yine kaçak yollarla yurtdışına çıkarıldığını göstermektedir.

“Türkiye’de altın talebinin azalacağı bir ortam henüz oluşmamıştır”

ABD’nin, Çin dışında diğer ülkelere uyguladığı gümrük tarifelerinden 90 gün süreyle feragat etmesi ve Çin’e karşı uygulanan gümrük vergisi oranlarını akıllı telefonlar ve bilgisayar ithalatında eski seviyelerine getirmesi, belirsizlik endeksinde bir miktar yumuşama sağlanabilir. Bu gelişme, altın talebini de bir nebze dengeleyebilir. Ancak Türkiye ile ilgili henüz herhangi bir siyasal yumuşama ortamı oluşmadığı için, altın talebinde bir azalma beklemeye dair bir durum ortaya çıkmamıştır.

Goldman Sachs, altın ve petrolde yıl sonu tahminini güncelledi
Goldman Sachs, küresel ekonomideki resesyon riskini gerekçe göstererek, altın ve petrol fiyatlarına yönelik tahminini revize etti.

Merkez Bankası, yastık altındaki serveti hesapladı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), dün yayımladığı yılın ilk enflasyon raporunda, Türkiye’deki hanehalkının yastık altında tuttuğu serveti değerlendirdi.