Borsa İstanbul’da Açığa Satışa Yeni Düzenleme: Yukarı Adım Kuralı Uygulamaya Geçti

Borsa İstanbul, geçtiğimiz Cuma günü meydana gelen sert fiyat hareketleri sonrasında BIST 50 Endeksi’ndeki paylar için açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının uygulanacağını açıkladı. Bu kural, 24 Şubat 2025 tarihinde gerçekleştirilecek seansta bir gün boyunca geçerli olacak.

BIST 100 Endeksi, 21 Şubat 2025 Cuma günü %2,09 oranında değer kaybederek 9.602,16 puandan kapanmıştı.

Piyasada yaşanan bu ani düşüşler sonrasında düzenleyici otoriteler harekete geçerek, piyasa manipülasyonu iddialarına ilişkin kapsamlı bir inceleme başlattı.

SPK, borsadaki düşüşe ilişkin inceleme başlattı
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), piyasalarda yaşanan düşüşe dair inceleme başlattığını duyurdu.

Bu kararın ardından Borsa İstanbul, BIST 50 Endeksi’nde yer alan paylar için bugün tarihli seansta bir gün boyunca geçerli olmak üzere açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının (up-tick rule) uygulanacağını bildirdi.

Borsa İstanbul tarafından KAP’a yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Bilindiği üzere, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 05/12/2024 tarih ve 62/1863 sayılı kararı gereğince BIST 50 Endeksi’nde yer alan paylarda açığa satış işlemi gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda, 24/02/2025 tarihli seansta açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının uygulanması kararlaştırılmıştır.

Buna göre; açığa satış işlemi yapılabilen payların açığa satış işlemi, açığa satışa konu olan sermaye piyasası aracının en son gerçekleşen işlem fiyatından daha yüksek bir fiyattan icra edilecektir. Ancak, açığa satışa konu olan sermaye piyasası aracının en son işlem fiyatı, önceki fiyatından daha yüksekse, açığa satış işlemi en son gerçekleşen fiyat düzeyinden de yapılabilecektir.

Gün içerisinde elde bulunmadan yapılan ve sonradan aynı gün içinde yapılan alımlarla kapatılan satışlar da açığa satış kapsamına girdiğinden, yatırımcılarımızın ve yatırım kuruluşlarımızın bu tür satışlar için açığa satış seçeneğini işaretleyerek emir iletmeleri konusunda dikkatli olmaları büyük önem taşımaktadır.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”

SPK, borsadaki düşüşe ilişkin inceleme başlattı
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), borsada yaşanan düşüşe dair inceleme başlattığını kamuoyuna duyurdu.

Açığa satışta yukarı adım kuralı nedir?

Açığa satışta yukarı adım kuralı, “Uptick Kuralı” olarak bilinir. Bu kural, açığa satışların bir önceki işlem fiyatından daha yüksek bir fiyattan yapılmasını zorunlu kılan bir düzenlemedir.

Yukarı adım kuralının uygulandığı durumlarda, açığa satış işlemi, ilgili sermaye piyasası aracının en son gerçekleşen işlem fiyatından daha yüksek bir fiyat üzerinden gerçekleştirilir. Fiyat mevcut en iyi teklifin üzerindeyse, açığa satışa izin verilmektedir.

Borsa İstanbul, bu kural ile stres ve dalgalanma dönemlerinde yatırımcı güvenini korumayı ve piyasa istikrarını sağlamayı hedeflemektedir.

Bu sayede, satıcıların halihazırda düşüşte olan menkul kıymet fiyatını daha da aşağı çekmesinin önüne geçilmekte, mevcut fiyatın üzerinde bir fiyat ile satış emri verilmesine olanak tanınarak, piyasadaki istikrarın korunmasına yardımcı olunmaktadır.

Açığa satışta yukarı adım kuralı hisse senedi fiyatlarını nasıl etkiler?

Borsada uygulanan açığa satışta yukarı adım kuralı sonrasında hisse senedi fiyatlarında çeşitli etkiler gözlemlenmektedir. Öncelikle açığa satış yasağı uygulandığında piyasada düzen sağlanarak fiyat dalgalanmaları azaltılır.

Açığa satışta yukarı adım kuralının uygulanması, yatırımcıların piyasalardaki genel düşüşe rağmen hisse bazında yükseliş bekledikleri varlıklarda satış yapmasını sınırlayarak, fiyatların düşmesini engelleyebilir ve piyasadaki volatilitenin azalmasına katkıda bulunabilir.