ABD’nin talebi üzerine Tayvan, Çin’e çip akışını durdurdu.
Tayvan, Çin ile süregelen egemenlik ihtilafı çerçevesinde çip savaşlarında önemli bir hamle yaptı. Çin’in önde gelen yarı iletken firmalarına yönelik ihracat kısıtlamaları uygulayan Tayvan, bu kararıyla ABD’nin uzun süreli yaptırım politikasına benzer bir yaklaşım izlediğini gösterdi.
Tayvan Ekonomik İşler Bakanlığı, yaptığı açıklamada, Çin merkezli Huawei, SMIC ve bu iki teknoloji devinin çeşitli bağlı kuruluşlarını “Stratejik Yüksek Teknoloji Malları Varlık Listesi”ne eklediğini duyurdu. Bu listeye eklenen şirketlerin Tayvanlı firmalar tarafından ileri düzey yarı iletken teknolojileri içeren ürünlerin ihracatı yasaklandı. Bu gelişme, Tayvan merkezli çip üreticileri için doğrudan bağlayıcı olup, özellikle son yıllarda Çin’in çip üretim kapasitesini artırma çabalarına karşı önemli bir tedbir olarak değerlendirilmektedir.
Tayvan’ın bu kararı, ABD tarafından Çinli teknoloji firmalarına uygulanan benzer kısıtlamalarla örtüşmesi bakımından dikkat çekicidir. Amerika Birleşik Devletleri daha önce hem Huawei hem de SMIC’i yaptırım listesine alarak, birçok ülkenin bu firmalarla iş yapmasını engellemeye yönelik baskı oluşturmuştu.
7 nanometrelik çip tartışması ve ABD’nin etkisi
Huawei ve SMIC’in ortak geliştirdiği 7 nanometre çip, 2023 yılı içerisinde Huawei’in Mate 60 serisi akıllı telefonlarında kullanılmıştı. Bu çipin piyasaya sürülmesi, ABD’nin Çin çip endüstrisini sınırlamak için yürüttüğü politikaların etkinliğinin sorgulanmasına yol açtı. Çünkü 7 nanometre üretim teknolojisi, yüksek düzey yarı iletken üretim kapasitesini simgeliyor ve Çin, teknolojik sınırlamalara rağmen önemli bir atılım yaptığını göstermekteydi.
ABD, Çin’in çip sektöründe hızlı ilerlemesini durdurmak adına ithalat ve ihracat kontrollerini sıkılaştırırken, Tayvanlı üreticilerin bu gelişimdeki rolü hakkında tartışmalar da artış göstermiştir. Washington yönetimi, bu bağlamda Tayvan’ın önde gelen çip üreticisi TSMC’nin, gelişmiş işlemcileri Çin’e göndermemesini talep etmiştir.
Yapay zeka çipi ihracı ve 1 milyar dolarlık ceza ihtimali
Kanada merkezli entegre devre araştırma şirketi TechInsights’ın yaptığı bir incelemede, TSMC’nin ürettiği bir yapay zeka çipinin, Huawei’in geliştirdiği yapay zeka eğitim kartlarında kullanıldığı belirlenmiştir. Bu bulgu sonrası TSMC’nin Çin’e yönelik ihracat kontrollerini sıkılaştırması gerektiği yönünde baskılar artmıştır.
Dünyanın en büyük çip üreticisi konumundaki TSMC’nin, ABD’nin çip yaptırımlarını dolaylı olarak ihlal ettiği gerekçesiyle büyük bir mali yaptırımla karşı karşıya kalabileceği ifade edilmektedir. Bu kapsamda, TSMC’nin 1 milyar dolara kadar para cezası alma riski bulunmaktadır. Şirketin ABD ile Çin arasındaki karmaşık politik ve ticari pozisyonu, Tayvan’ın ihracat politikaları açısından stratejik bir dönüm noktası olarak değerlendirilmektedir.
