Altın, Küresel Rezerv Varlık Olarak Euro’yu Geride Bıraktı
Avrupa Merkez Bankası (ECB), artan alımlar ve fiyatların etkisiyle altının ikinci en büyük rezerv varlık olarak konumlandığını açıkladı.
ECB, 2024 yılı için euronun uluslararası kullanımını ele alan bir rapor yayımladı. Rapora göre, 2023 sonunda yüzde 20 olan euronun uluslararası rezervlerdeki oranı, döviz kuru dalgalanmalarına göre yapıldığı ayarlamalarla neredeyse değişmeden kalmayı sürdürdü.
Dolar, küresel rezervler içindeki payının yüzde 57,8 ile en çok tercih edilen resmi rezerv para birimi olma durumunu korurken, Çin yuanı da 2,2 ile 2022’deki en yüksek seviyesinin 0,4 puan gerisinde kaldı.
Piyasa fiyatlarına göre, ons değerinin yeni zirvelere ulaşması sonucu “güvenli liman” varlıklarından altın, geçtiğimiz yıl dünya genelindeki resmi rezervlerin yüzde 20’sini oluşturarak yüzde 16’lık paya sahip euroyu geçti. Dolar ise yüzde 46 oranıyla liderliğini sürdürdü.
ECB raporunda, “Merkez bankaları rekor bir hızla altın edinmeye devam etti. 2024’te merkez bankaları 1000 tondan fazla altın aldı ki bu, son on yıldaki yıllık ortalamanın iki katıdır. Merkez bankalarının küresel altın varlıkları şu an 36 bin tona ulaşarak 1965 yılındaki Bretton Woods dönemine ait 38 bin tonluk seviyeye yaklaşmış durumda.” denildi.
Raporda, dünya genelindeki merkez bankalarının neredeyse 1965’teki miktarda altın bulundurduğu belirtilerek, “Bu stok, yüksek fiyatlarla birlikte, 2024’te altını ABD dolarından sonra en büyük ikinci küresel rezerv varlığı haline getirdi.” değerlendirmesi yapıldı.
Geçen yıl altın fiyatlarındaki yaklaşık yüzde 30’luk artışın, altının küresel rezervlerdeki payını artıran ana etkenlerden biri olduğu ifade edilirken, parasal rezervler için altın talebinin 2022’deki Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında keskin bir şekilde yükseldiği ve bugüne kadar yüksek kalmaya devam ettiği vurgulandı.
Rapor, altın alımlarının finansal varlıkların dondurulması gibi yaptırımlara karşı bir koruma aracı olarak görüldüğünü belirterek, son üç yılda Çin ve Rusya’nın diğer ülkelerden daha fazla altın biriktirdiğini aktardı.
Uluslararası Para Birimlerinde Artan Değişim
ECB Başkanı Christine Lagarde, merkez bankalarının altın birikimini rekor hızda sürdürdüğünü belirterek, “Bazı ülkeler geleneksel sınır ötesi ödeme sistemlerinin alternatiflerini aktif bir biçimde araştırıyor. Özellikle Ukrayna’nın işgali sonrası, küresel ticarette faturalama para birimi kalıplarındaki değişimlerin jeopolitik hizalanmalar ile bağlantılı olduğuna dair kanıtlar mevcut.” ifadelerini kullandı.
Kripto para birimlerinin küresel kullanımını teşvik eden girişimler dahil, euronun uluslararası rolüne karşı yeni zorlukların oluştuğuna değinen Lagarde, ABD yönetimi tarafından uygulanan gümrük tarifelerinin ardından uluslararası para birimlerindeki değişimin artabileceğini belirtti.
Lagarde, hızla değişen ortamda Avrupa’daki finans ve sermaye piyasaları entegrasyonunda ilerleme sağlanması çağrısında bulundu.
Diğer yandan, Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, ülkelerin döviz rezervlerindeki dolar oranı 2001’de yüzde 73 seviyesindeydi. Dünya Altın Konseyi (WGC) tarafından yayımlanan “2024 Altın Talep Eğilimleri” raporunda, jeopolitik istikrarsızlık ve ABD’nin borç seviyeleri ile ilgili endişelerin etkisiyle geçtiğimiz yıl en büyük altın alıcıları arasında Hindistan, Çin, Türkiye ve Polonya merkez bankalarının bulunduğu belirtilmişti.
