Bakan Yumaklı, Zirai Don Olayından Etkilenen Üreticilerin Hasarlarına İlişkin Açıklamada Bulundu

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, zirai donun hububat, baklagil ve yağlı tohumlar gibi stratejik ürünler üzerinde minimal bir etkisi olduğunu belirtti. “Tabii ki, tarım sigortası olanların hasar tespitinden sonra ödemeleri hızla yapılacaktır.” dedi.

Ekonomi yönetimi, Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Eylem Planı’na dair bilgilendirme ve istişare toplantılarının ardından gazetecilerle bir araya geldi ve gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Yumaklı, zirai don sonrası bazı kesimlerin yaptığı açıklamalara tepki göstererek, “Henüz hasar tespit çalışmaları devam ediyorken, bazı kurum temsilcileri ve siyasiler anında açıklamalarda bulundu. ‘Her şey bitti, mahvolduk, yurtdışına bağımlıyız, paranız olsa bile bulamayacaksınız, yoksullar en çok zarar görecek’ şeklinde yorumlar yapıldı. Bilgiye dayanmadan görüş bildirmek böyle bir şeydir. Peki bunun kime faydası var? Üreticiye mi, tüketiciye mi, ülkeye mi? Bunun takdirini kamuoyuna bırakıyorum.” ifadelerini kullandı.

Zirai dondan etkilenen 34 ildeki 16 meyve çeşidini sıralayan Yumaklı, “Kayısı, üzüm, kiraz, armut, elma, ayva, limon, badem, fındık, ceviz, nektarin, şeftali, portakal, mandalina, erik ve fıstık. Bu çeşitlerin bazıları yüzde 10, bazıları ise yüzde 60 gibi farklı derecelerde etkilendi. Örneğin, Malatya’da kayısıda daha büyük oranlarda etki gözlemleniyor. Ancak bunları söyleyebilmek için saha tespiti yapılması gerekmektedir. Fiziki koşullara bağlıdır. Saha incelemesi yapmak için 10 bin kişi gönderseniz bile, fiziksel şartlar uygun değilse hasar tespitini gerçekleştiremeyeceksiniz. Neden? Ağaç güneşi görmeli, orada ne tepki verdiği görülmeli. Yani bilgi sahibi olmak şart.” diye ekledi.

“Sigortası olanların parası hemen verilecek”

Zarar gören çiftçilere sağlanacak desteklere ilişkin gelen bir soruya yanıt veren Yumaklı, şu değerlendirmeleri yaptı:

“Hububat, baklagil ve yağlı tohumlar gibi stratejik ürünler büyük ölçüde etkilenmedi, bunun özellikle altını çizmek istiyorum. Tabii ki tarım sigortası olanların hasar tespitinden sonra ödemeleri hemen yapılacak. Sigorta yaptırmamış olan ve Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı çiftçiler için Sayın Cumhurbaşkanımız gerekli açıklamaları yaptı. Zarar gören mahsulün üretimi için şu ana kadar yapılan harcamalar, hasar oranına göre karşılanacak. Böylece üretimin sürdürülebilirliği sağlanmış olacak.”

Erdoğan’dan zirai don açıklaması: Gıda arzında sorun yok
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye genelinde nisan ayındaki kar yağışı ve soğuk havanın etkisiyle yaşanan zirai don ile ilgili açıklamada bulundu. Erdoğan, “Başta hububat, baklagiller ve yağlı tohumlar olmak üzere stratejik öneme sahip ürünlerde yurtiçi gıda arzını olumsuz etkileyecek bir risk yok” dedi. Ayrıca, zirai don sigortası olmayan çiftçilerin üretim harcamalarının, hasar oranına göre karşılanması için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın çalışmalarına başladıklarını ifade etti.

“Türkiye’de fındık üretimi yüzde 10 arttı”

Yumaklı, fındıktaki verim düşüklüğüyle ilgili bir soru üzerine, “2015-2024 yılları arasında Türkiye’de fındık üretimi yüzde 10 arttı. Ancak DOKAP bölgesinde verim düştü çünkü coğrafi şartlar burada bazı uygulamaların zorluk çıkarmasına neden oluyor.” dedi.

Özellikle Giresun, Ordu ve Trabzon’daki genişleme alanlarının kısıtlı olduğu ve coğrafi koşulların verimi olumsuz etkilediğini belirten Yumaklı, yaşlı bahçelerin değiştirilmesi için sürdürülen sürecin bekledikleri gibi ilerlemediğini vurguladı.

Giresun’da bu hususta bir enstitü bulunduğunu ve burada geliştirilmiş çeşitlerin mevcut olduğunu kaydeden Yumaklı, şu ifadeleri kullandı:

“Üreticilerimizi bu konuda sürekli olarak teşvik ediyoruz. Eksik kalan veya üzerinde daha çok yoğunlaşmamız gereken konular varsa, bunlarla ilgili çalışmalarımıza devam edeceğiz. Üretim ya da verim düşmesinin kesinlikle aflatoksinle bir ilgisi yok. Türkiye genelinde 2020 yılında 734 bin 726 hektar alanda 665 bin ton fındık üretilmiş, bunun 283 bin tonu ihraç edilmiş ve 1,9 milyar dolar gelir elde edilmiştir. 2024 yılında ise 750 bin hektar alanda 717 bin ton fındık üretilmiş, 324 bin tonu ihraç edilmiş ve 2,6 milyar dolarlık bir gelir elde edilmiştir. Verim, yalnızca tarımsal üretimde değil, hayatımızın tüm alanlarında öncelik vermemiz gereken bir konudur.”